Ustawowe wynagrodzenie minimalne

Informacje dla pracowników z zagranicy

Pochodzicie Państwo z zagranicy i pracujecie w Niemczech. Czy obowiązuje Państwa wynagrodzenie minimalne?

Tak. Od 1 stycznia 2015 r. w Niemczech obowiązuje ustawowe wynagrodzenie minimalne. W chwili obecnej wynosi ono 12,00 brutto za godzinę (2022). Obowiązuje dla wszystkich pracowników, którzy nie mają prawa do branżowych wynagrodzeń minimalnych lub innych wynagrodzeń minimalnych w oparciu o zbiorowe umowy o pracę.

Ogólnie obowiązujące minimalne wynagrodzenia branżowe, które już istnieją i są wyższe, niż ustawowe wynagrodzenie minimalne, np. w budownictwie nadal obowiązują. Pracodawców i pracowników związanych zbiorowymi umowami o pracę obowiązują również nadal wynagrodzenia ustalone w umowie zbiorowej o pracę, jeżeli są wyższe niż 12,00 euro.

Jesteście Państwo delegowani przez swojego pracodawcę z zagranicy do Niemiec. Czy Państwo obowiązuje wynagrodzenie minimalne?

Tak. Wynagrodzenie minimalne obowiązuje również pracowników delegowanych z zagranicy, obojętnie w jakim kraju ich pracodawca ma swoją siedzibę.

Czy możecie Państwo żądać wynagrodzenia minimalnego, jeżeli macie Państwo w Niemczech zawartą umowę o dzieło lub umowę zlecenie?

Nie. Wynagrodzenie minimalne nie obowiązuje dla osób pracujących na własny rachunek. Jeżeli mają Państwo kilku zleceniodawców, wykonujecie zlecenia przy pomocy własnych narzędzi i przy tym zasadniczo samodzielnie organizujecie, planujecie swoją pracę, jesteście odpowiedzialni przed zleceniodawcą za jej wynik, to pracujecie Państwo na własny rachunek i negocjować swoje wynagrodzenie.

Jeżeli tak nie jest, możecie Państwo zlecić sprawdzenie, czy to co Państwo robicie nie jest pozorną pracą na własny rachunek/samozatrudnieniem i właściwie powinniście być Państwo traktowani jako pracobiorca. Jeżeli tak, wtedy również dla Państwa obowiązuje wynagrodzenie minimalne.

Czy możecie Państwo żądać wynagrodzenia minimalnego, jeżeli pracujecie dodatkowo w ramach minizatrudnienia lub jesteście rencistą/emerytem bądź studentem?

Tak. Wynagrodzenie minimalne obowiązuje dla wszystkich pracobiorców. Proszę jednak zwrócić uwagę, że tak zwane minizatrudnienie jest ograniczone do 520,00 euro w miesiącu. Konsekwencją wprowadzenia minimalnego wynagrodzenia jest to, iż w wypadku tzw. minizatrudnienia możecie Państwo pracować średnio 40,3 godzin w miesiącu.

Czy ustawowe wynagrodzenie minimalne obowiązuje również dla pracowników sezonowych?

Tak. Wynagrodzenie minimalne obowiązuje również dla pracowników sezonowych, którzy pracują na przykład w hotelarstwie i gastronomii.

Jesteście Państwo zatrudnieni w prywatnym gospodarstwie domowym. Czy obowiązuje Państwa ustawowe wynagrodzenie minimalne?

Tak. Ustawowe wynagrodzenie minimalne obowiązuję również dla pracowników w prywatnych gospodarstwach domowych.

Pracujecie Państwo w Niemczech jako praktykant. Czy możecie Państwo żądać ustawowego wynagrodzenia minimalnego?

W przypadku osób, które odbywają praktyki obowiązkowe w ramach swojego kształcenia zawodowego lub studiów bądź zdobywania kwalifikacji podstawowych nie obowiązuje wynagrodzenie minimalne. Osoby, które przed podjęciem kształcenia zawodowego lub studiów uczęszczają na dobrowolne praktyki orientacyjne mają prawo do wynagrodzenia minimalnego, jeżeli praktyka trwa dłużej niż 3 miesiące – i to od pierwszego dnia praktyk. W przypadku wszystkich praktyk obowiązuje zasada, iż treści umowy o przeprowadzenie praktyk pracodawca musi przedstawić w formie pisemnej, w szczególności cele dydaktyczne i cele kształcenia.

Chcecie Państwo w Niemczech podjąć kształcenie zawodowe. Czy obowiązuje Państwa ustawowe wynagrodzenie minimalne?

Nie. Wynagrodzenie w przypadku kształcenia zawodowego reguluje każdorazowy Regulamin Kształcenia Zawodowego.

Czy wyjątek dla osób długotrwale bezrobotnych obowiązuje również w Państwa przypadku, jeżeli w swoim kraju ojczystym jesteście Państwo bezrobotni od dłuższego czasu i w tej chwili chcecie pracować w Niemczech?

Nie. Bezrobotni zarejestrowani zagranicą mają natychmiast prawo do ustawowego wynagrodzenia minimalnego bądź branżowego wynagrodzenia minimalnego, jeżeli podejmą pracę w Niemczech.

Czy wynagrodzenie minimalne obowiązuje również wtedy, jeżeli jesteście Państwo wynagradzani za określone świadczenia jak np. liczba dostarczonych paczek lub ilość posprzątanych pokoi?

Tak. Postanowienia dotyczące pracy na akord bądź za wykonaną jednostkę pracy są dopuszczalne tylko wtedy, jeżeli granica wynagrodzenia minimalnego nie zostanie zmieniona. Za każdą godzinę pracy musicie Państwo otrzymać co najmniej 12,00 euro niezależnie jak szybko Państwo pracujecie.

Czy pracodawca może od wynagrodzenia minimalnego odliczyć koszty zakwaterowania i wyżywienia?

Dopiero od momentu, kiedy wynagrodzenie przekracza kwotę tzw. kwotę egzekucji komorniczej można odliczać koszty wynagrodzenia i wyżywienia. Granica egzekucji komorniczej zależy od liczby osób na rzecz których musicie Państwo łożyć na ich utrzymanie.

Przykład: jesteście Państwo samotni i nie macie dzieci, trzeba Państwu wypłacać co najmniej kwotę 1.339,99 euro. Jeżeli jesteście Państwo zamężni/żonaci i macie dwoje dzieci trzeba Państwu wypłacić kwotę co najmniej 2.389,99 euro. Dopiero jeżeli dochód netto przekracza tą granicę pracodawca może odliczyć koszty wyżywienia i noclegu od wynagrodzenia minimalnego.

Jeżeli potrzebujecie Państwo dodatkowego zakwaterowania, ponieważ wykonujecie Państwo pracę w miejscu oddalonym od miejsca zamieszkania, kosztów tych generalnie nie można odliczać od wynagrodzenia minimalnego.

Czy świadczenia dodatkowe, jak dodatki za pracę w nocy bądź za pracę w utrudnionych warunkach mogą być odliczane od wynagrodzenia minimalnego?

Nie. Dodatki są wypłacane zasadniczo do wynagrodzenia minimalnego.

Czy napiwki mogą być odliczane od wynagrodzenia minimalnego?

Nie. Napiwki nie są zaliczane do wynagrodzenia. Musicie Państwo za każdą godzinę pracy otrzymać od pracodawcy co najmniej 12,00 euro.

Kogo nie obowiązuje ustawowe wynagrodzenie minimalne?

  • młodocianych poniżej 18 roku życia bez zakończonego toku kształcenia zawodowego.
  • zarejestrowanych w Niemczech osób długotrwale bezrobotnych podczas pierwszych 6 miesięcy po podjęciu pracy.
  • określonych grup praktykantów.
  • uczniów zawodów.

Co możecie Państwo zrobić, jeżeli Państwa pracodawca nie płaci wynagrodzenia minimalnego?

Możecie Państwo w ciągu trzech lat złożyć w niemieckim sądzie pracy pozew o wypłatę niezapłaconego wynagrodzenia minimalnego. Porozumienie skracające ten okres jest nieskuteczne. Reguła ta nie dotyczy branżowych wynagrodzeń minimalnych. Tutaj należy przestrzegać terminów przyjętych w danej zbiorowej umowie o pracę.

Od kogo możecie Państwo żądać zapłaty swojego wynagrodzenia?

Możecie Państwo żądać zapłaty wynagrodzenia minimalnego nie tylko od Państwa pracodawcy, ale również od zleceniodawcy Państwa pracodawcy. W przypadku łańcucha zleceń (kilka przedsiębiorstw przekazuje sobie nadal zlecenie), odpowiadają wszyscy zleceniodawcy łącznie ze zleceniodawcą generalnym za Państwa wynagrodzenie netto.

Kto kontroluje, czy Państwa pracodawca wypłaca wynagrodzenie minimalne?

Kontrola finansowa pracy na czarno (FKS) w ramach administracji celnej. Jeżeli stwierdzi ona, iż nie wypłacono wynagrodzenia minimalnego pracodawca jest narażony na grzywnę do 500.000 euro.

 

od października 2022